Odchody połogowe to wydzielina wydostająca się z jamy macicy przez pochwę. Na podstawie koloru i zapachu odchodów popołogowych można ocenić, czy połóg przebiega prawidłowo. Odchody połogowe (lub poporodowe) występują zarówno po porodzie naturalnym, jak i po cesarskim cięciu. Co powinno niepokoić? Jak długo się utrzymują?
Po porodzie macica obkurcza się i oczyszcza, a w wydzielinie wydostającej się z pochwy znajdują się krew, błony płodowe i śluz. Odchody połogowe pojawiają się po każdym porodzie, bez względu na to, czy rozwiązanie miało miejsce siłami natury czy poprzez cesarskie cięcie. Na podstawie ich wyglądu można ocenić, czy połóg przebiega prawidłowo – warto je obserwować i w razie niepokojących objawów udać się do lekarza.
Wygląd odchodów połogowych
Wygląd odchodów połogowych zmienia się wraz z upływem czasu. W pierwszych dwóch tygodniach od porodu jest to głównie krew z domieszką śluzu i resztek błon płodowych. W przypadku, gdy zostało przeprowadzone cesarskie cięcie na podpaskach porodowych widoczne są fragmenty tkanek.
W pierwszych dniach po porodzie (do 7 dni) z pochwy wydostaje się głównie krew z niewielkimi skrzepami krwi – bardzo przypomina to obfite krwawienie miesięczne, natomiast po kilku dniach wydzielina staje się bledsza. W kolejnych dniach odchody są koloru brązowo-czerwonego, następnie stopniowo bledną, aż do barwy białej, śluzowej. Tempo zmian to sprawa indywidualna każdej kobiety, u jednych pań trwa to 2 tygodnie, u innych śluzowa wydzielina pojawia się nawet do końca połogu.
Ilość odchodów poporodowych
To, jak obfite są odchody połogowe to cecha indywidualna. Szacuje się jednak, że ilość wydzieliny nie powinna przekraczać (co 3 godziny zmiana wkładek porodowych: 8 – 10 wkładek na dobę) około 500 ml na dobę. Wydzieliny może być więcej w czasie karmienia piersią lub wysiłku fizycznego. Odchody połogowe powinny ustąpić wraz z zakończeniem połogu, czyli powinny trwać do 6 tygodni. Po tym czasie należy udać się na wizytę kontrolą do ginekologa, który w badaniu sprawdzi, czy wszystko zagoiło się prawidłowo.
Zapach odchodów połogowych
Zapach odchodów połogowych powinien przypominać ten znany nam z krwawień miesięcznych, być raczej słodkawy – na pewno nie powinien być przykry czy odpychający. Po prostu – zapach krwi. Podobnie zapach śluzu – nie powinien nas odpychać czy sprawiać, że mamy wrażenie, że „coś zgniło”. Jest to bardzo potoczne określenie, ale właśnie przykry zapach zgnilizny jest pierwszym sygnałem, że proces gojenia nie przebiega prawidłowo.
Odchody poporodowe – co powinno zaniepokoić?
- zmiana koloru wydzieliny na zielonkawy – świadczy to o rozwijającym się stanie zapalnym, często pojawia się także gorączka i uczucie ogólnego rozbicia,
- przykry zapach lub jego zmiana – inny niż zwykle zapach odchodów poporodowych może być pierwszym sygnałem rozwijającego się stanu zapalnego,
- nagła zmiana ilości wydzieliny – nagle pojawienie się dużego krwawienia lub jego nagłe zatrzymanie są wskazaniami do szybkiej konsultacji lekarskiej, także zmiana koloru wydzieliny w przypadku, gdy krwawienie już ustępowało, a nagle pojawiło się w dużej ilości, a krew ma kolor jasnoczerwony lub ciemnoczerwony powinno skłonić do szybkiej konsultacji z lekarzem,
- gorączka – pojawienie się gorączki w okresie połogu powinno zaniepokoić kobietę. Warto wtedy szczególnie uważnie obserwować wydzielinę z pochwy,
- pojawienie się dużych skrzepów krwi w odchodach połogowych, zwłaszcza w późniejszym czasie ich trwania lub nagłe pojawienie się skrzepów,
- ropny wysięk – bardzo często ropny wysięk pojawia się w przypadku nacięcia lub pęknięcia i następnie zaszycia krocza. Jest to efekt rozwoju zakażenia nie tyle w jamie macicy, co właśnie w ranie na kroczu,
- silny ból w dole brzucha – obkurczanie się macicy przypomina ból menstruacyjny i jest to zupełnie normalne zjawisko. Zwykle ból nasila się przy karmieniu piersią i ustępuje po zakończeniu karmienia. Jednak bardzo silny, jednostajny ból w podbrzuszu jest powodem do niepokoju, zwłaszcza, jeśli towarzyszą mu inne niepokojące objawy, jak np. nieprawidłowa wydzielina z pochwy lub gorączka.
Odchody połogowe – co jeszcze warto wiedzieć?
Należy być przygotowanym na pojawienie się odchodów połogowych – występują one zawsze, bez względu na rodzaj porodu. Bardzo ważne jest dbanie o higienę w okresie połogu, zalecane jest stosowanie odpowiednich podpasek poporodowych, częste ich wymienianie, najlepiej podmywanie się po każdej zmianie podpaski. Należy także liczyć się z tym, że odchody połogowe będą intensywne i mogą zabrudzić bieliznę lub łóżko. Kobieta powinna zaopatrzyć się w specjalne majtki z siateczki oraz specjalny podkład na łóżko. Warto zabrać ze sobą te rzeczy już do szpitala na poród.
W okresie połogu, szczególnie u kobiet z raną krocza zalecane jest częste jego wietrzenie oraz podmywanie po każdej wizycie w toalecie. Może być to niekomfortowe ze względu na wydzielinę, ale warto to robić, aby rana szybciej się zagoiła.
W okresie połogu kobieta powinna zrezygnować z długich kąpieli na rzecz szybkiego prysznica. Warto także, zwłaszcza w pierwszych dniach, wycierać krocze jednorazowym ręcznikiem papierowym – delikatnie je osuszając.
