Pierwsze godziny po narodzinach to ważny czas zarówno dla matki, jak i dziecka, które jest bardzo wrażliwe na otaczający je świat. Opuściło bezpieczne miejsce, które dobrze znało, w którym czuło się dobrze i słyszało bicie serca mamy.
Kangurowanie, czyli kontakt „skóra do skóry” pozwala odzyskać poczucie bezpieczeństwa – dziecko czuje matkę, słyszy bicie jej serca, czuje jej zapach. W większości szpitali, jeśli nie ma ku temu przeciwwskazań medycznych, dziecko od razu po porodzie jest oddawane matce, która może je przytulić do piersi.
Kangurowanie jest nazwą zaczerpniętą ze świata zwierząt – od kangurów, które po porodzie od razu umieszczają dziecko w swojej torbie. To w niej maleństwo rozwija się dalej. W przypadku kangurowania u ludzi ważną zasadą jest bezpośredni kontakt skóry, co oznacza, że ani matka, ani dziecko nie są ubierane – okrywa się ich jedynie, aby dziecku było ciepło. W przypadku wcześniaków zaleca się założenie maleństwu czapeczki i skarpetek.
Przed kangurowaniem dziecko nie zostanie umyte! To bardzo ważne, aby na jego skórze pozostała jak najdłużej maź płodowa. Pełni ona rolę ochronną, która jest istotna zwłaszcza ze względu na ryzyko zakażenia dziecka bakteriami bytującymi w szpitalu. Świeżo upieczona mama nie powinna się domagać kąpieli dziecka – zostanie ono jedynie przetarte pieluszką z krwi i oddane matce. Nie zaleca się kąpieli dziecka podczas pobytu w szpitalu, najlepiej zrobić to dopiero w domu.
Kangurowanie – po porodzie
Kangurowanie odbywa się po raz pierwszy tuż po porodzie – zarówno naturalnym, jak i cesarskim cięciu (jeśli mama i dziecko czują się dobrze). Maluszek pozostaje na piersi matki przez 2 godziny, a w wielu szpitalach pierwsze szczepienia i oględziny dziecka odbywają się podczas kangurowania, aby zapewnić dziecku maksymalne poczucie bezpieczeństwa i komfort. W przypadku, gdy po cesarskim cięciu matka czuje się źle, kangurowaniem powinien zająć się ojciec.
Jednak kangurowanie nie powinno się kończyć wraz z opuszczeniem sali porodowej – zaleca się, aby kontakt „skóra do skóry” utrzymywany był przynajmniej przez godzinę dziennie do 3. miesiąca życia dziecka.
Kangurowanie - najważniejsze zalety
Kangurowanie ma wiele zalet. Należy wymienić wśród nich poprawę nastroju po porodzie i zmniejszenie ryzyka wystąpienia tzw. baby blues u matki. Spokojne dziecko to również spokojna mama, a nic tak nie uspokaja, jak wzajemna bliskość. Udowodniono także, że dzieci, które pozostają w bliskim kontakcie z mamą lub tatą lepiej i szybciej zasypiają – ma to związek z biciem serca, które jest miarowe i usypiające dla dziecka. Jest to dźwięk, który słyszał w brzuchu, w związku z tym uspokaja się i zasypia.
Kangurowanie w szpitalu ma także zaletę w postaci ogrzewania dziecka. Maluszki po porodzie mają problemy z termoregulacją, a więc w trakcie tulenia do matki od razu się ogrzewają.
Kolejną zaletą kangurowania jest zwiększenie efektywności laktacji. Przystawienie dziecka od razu po porodzie do piersi matki jest sygnałem dla organizmu do produkcji pokarmu, a dodatkowo siara, czyli pierwszy pokarm, zawiera bardzo cenne substancje dla maluszka, które zwiększają odporność jego organizmu. Kangurowanie dziecka połączone z karmieniem sprawia, że macica szybciej się obkurcza, co może mieć przełożenie na szybszy powrót do formy sprzed ciąży.
Kangurowanie w okresie pierwszych 3 miesięcy życia dziecka sprzyja także zapobieganiu kolkom. Leżenie na brzuchu (w przypadku dziecka) pomaga pozbyć się nadmiaru gazów z jelit.
Kangurowanie – zasady
- kontakt skóra do skóry,
- zaleca się wykonywać je w pozycji leżącej lub siedzącej,
- kangurowanie nie powinno się kończyć na sali poporodowej – powinno być kultywowane do 3. miesiąca życia dziecka,
- kangurować dziecko powinien także ojciec.
Kangurowanie po cesarskim cięciu
Kangurowanie powinno odbyć się także po cesarskim cięciu. Ma ono wtedy dodatkowe zalety – otóż dziecko podczas porodu naturalnego ma kontakt z mikrobiotą matki, przez co zostaje zasiedlone przez jej bakterie. Ma to duży wpływ na późniejszą odporność organizmu. W przypadku cesarskiego cięcia nie ma tego kontaktu, ale w trakcie kangurowania dziecko również ma kontakt z mikrobiotą matki (lub ojca) i dobrze, aby przeniknęły one na skórę dziecka. W przypadku cesarskiego cięcia dziecko jest bardziej narażone na kontakt z bakteriami szpitalnymi, więc tym bardziej kangurowanie powinno się odbyć możliwie jak najszybciej. W przypadku, gdy matka nie może od razu po operacji zaopiekować się dzieckiem, kangurować powinien ojciec.
Tak samo jak po porodzie naturalnym, tak samo i po cesarskim cięciu dziecko nie zostanie umyte, a jedynie przetarte z krwi. Ważne, aby na jego skórze pozostała maź płodowa, która pełni funkcje immunologiczne. Maź płodowa powinna się wchłonąć w przeciągu doby – może pozostać w zagięciach ramion i kolan lub w fałdach skórnych. Wtedy trzeba ją po prostu rozsmarować po okolicznej skórze.
