Kiedy wykonuje się lewatywę?
Kiedyś lewatywa, podobnie jak golenie krocza, były zabiegami rutynowymi wykonywanymi w szpitalu tuż przed porodem. Lewatywa sama w sobie ma za zadanie oczyścić jelita z resztek mas kałowych. Obecnie zabieg stosuje się tylko w przypadku konkretnych wskazań oraz na życzenie pacjentki.
Lewatywa przed porodem – na czym polega?
Lewatywę wykonuje się obecnie głównie dla zwiększenia komfortu przyszłej mamy – polega ona na wprowadzeniu do odbytu specjalnego irygatora, przez który do odbytnicy wprowadzana jest specjalna ciecz (dawniej używano wody z mydłem, dziś jest to specjalny roztwór). Obecność cieczy zmusza jelita do pracy, a więc następuje opróżnienie ich z zalegających mas kałowych. Zabieg nie jest przyjemny, ale jest on bezpieczny.
Kiedy jest stosowana lewatywa?
Dawniej każda kobieta rodząca poddawana była zabiegowi lewatywy – dziś wykonuje się ją na życzenie albo wyraźne polecenie lekarza odbierającego poród. Jeśli kobieta cierpi na zaparcia, które są często przypadłością ciężarnych, i nie oddawała stolca ponad dobę, powinna o tym powiedzieć podczas przyjmowania do szpitala na poród. Wówczas lewatywa może jej pomóc oczyścić organizm. Inną opcją jest zastosowanie czopków glicerynowych, jednak ich skuteczność jest mniejsza.
Przeprowadzenie lewatywy nie jest równoznaczne z tym, że nie dojdzie do wypróżnienia podczas porodu. Jest to jednak zupełnie normalne i personel medyczny jest przygotowany na takie sytuacje.
Dlaczego lewatywa przed porodem nie jest już rutynowym zabiegiem?
Dotychczas lewatywę uznawano za sposób na szybszy poród – jeśli kał nie będzie napierał na kanał rodny, dziecko urodzi się szybciej. Dodatkowo uważano, że brak kontaktu ze stolcem matki jest higieniczny i uniemożliwia zakażenie bakteriami dziecka. To mit – Światowa Organizacja Zdrowia (WHO) wyraźnie przyjęła stanowisko, że lewatywa nie jest konieczna do przeprowadzenia porodu i nie ma wpływu na jego przebieg.
Jak wygląda wypróżnienie podczas porodu?
Nawet wykonanie lewatywy przed porodem nie oznacza, że nie dojdzie do wypróżnienia w trakcie. Personel medyczny używa podczas porodu jednorazowych podkładów higienicznych, które są natychmiastowo wymieniane. Należy także pamiętać, że kobieta w trakcie porodu może także oddać mocz, a same wody płodowe również odejdą. Przy przebijaniu pęcherza płodowego podkłada się nerkę, ale przy samoistnym odejściu personel po prostu wymienia podkład. Nie są to czynności, które są w stanie zaskoczyć położne.
Ile trwa lewatywa? Czy można ją wykonać samemu w domu?
Zabieg lewatywy jest szybki – trwa do 15 minut. Można go przeprowadzić samemu w domu, co może być bardziej komfortowe dla ciężarnej. Co więcej może się zdarzyć w szpitalu, że to nie salowa będzie wykonywać lewatywę, ale ciężarna otrzyma zestaw do lewatywy i będzie musiała przeprowadzić ją sama w toalecie lub na jednoosobowej sali rodzącej.
Żeby przeprowadzić lewatywę należy położyć się na boku, podłożyć pod pośladki podkład higieniczny, a następnie wprowadzić do odbytu końcówkę irygatora. Można ją posmarować wazeliną. Następnie podnosi się butelkę połączoną z końcówką znajdującą się w odbycie specjalną rurką, a roztwór spływa do odbytu wypełniając okrężnicę. Po zalaniu jelit roztworem warto odczekać chwilę, a następnie powinno nastąpić wypróżnienie. Ważne – najpierw należy napełnić butelkę płynem, a następnie podłączyć do niej rurkę.
Wskazówki: zestaw do lewatywy można kupić w aptece. Jego koszt to koło 15 zł. Może być to zestaw butelki z rurką lub sama gruszka do lewatywy. Roztwór stosowany do lewatywy to zwykle fosforanu sodu, ale można także użyć naparu z rumianku. Nie zaleca się stosowania wody z mydłem, bowiem niewłaściwe przygotowanie roztworu może podrażnić jelita. Temperatura roztworu do lewatywy nie może przekraczać 37 stopni Celsjusza.
Lewatywa a cesarskie cięcie
Nie ma wskazań medycznych, aby wykonywać lewatywę przed cesarskim cięciem, obecność kału w jelitach nie ma wpływu na przebieg operacji. Nie ma także obaw, że podczas cesarskiego cięcia dojdzie do oddania stolca. Jedynym wskazaniem do wykonania lewatywy przed cesarskim cięciem jest celowe opóźnienie defekacji po zabiegu, więc jeśli kobieta nie oddawała stolca na 24 godziny przed zabiegiem to może zdecydować się na lewatywę. Warto jednak zapytać lekarza o zgodę.
Alternatywa dla lewatywy przed porodem
W wielu szpitalach zamiast lewatywy zaleca się ciężarnym włożenie dwóch lub trzech czopków glicerynowych, które przyspieszają wypróżnienie. W miarę postępu porodu ciężarna może zacząć odczuwać parcie na stolec, co jest normalne przy obniżaniu się główki dziecka. Bardzo często pojawia się wtedy potrzeba defekacji.
Przeciwwskazania medyczne do wykonania lewatywy
Lewatywy nie powinno się wykonywać w przypadku występowania chorób serca, nadciśnienia tętniczego, chorób nerek oraz odwodnienia organizmu. Przeciwwskazaniami są także nudności, wymioty oraz WZJG (wrzodziejące zapalenie jelita grubego). Lewatywa może być bolesna w przypadku występowania u kobiety hemoroidów, które są często dolegliwością w ciąży. Aby uniknąć podrażnień odbytu należy posmarować końcówkę irygatora lub gruszki wazeliną.
