Lekarz neonatolog zaraz po porodzie ocenia stan zdrowia noworodka (noworodek to dziecko od urodzenia do 28 dnia życia).
Neonatolog sprawuje także opiekę na dziećmi, u których zdiagnozowano choroby na etapie życia płodowego oraz wcześniakami. Wybierając szpital do porodu warto zwrócić uwagę na jego stopień referencyjności oraz dostępną opiekę nad noworodkami.
Neonatolog – czym się zajmuje? Jakie są jego kompetencje?
Większości przyszłych mam lekarza o specjalizacji neonatologicznej kojarzy się jedynie z osobą, która ocenia dziecko tuż po porodzie. Nic bardziej mylnego! Neonatolog (lekarz, który ukończył specjalizację neonatologii) zajmuje się noworodkami zdrowymi oraz chorymi – do jego kompetencji należy także opieka nad dzieckiem w łonie matki, jeśli stwierdzono jakieś nieprawidłowości.
Lekarz neonatolog ukończył studia medyczne, odbył 13-miesięczny staż podyplomowy w szpitalu oraz 5-letnie szkolenie specjalizacyjne z neonatologii (3 lata pediatrii plus 2 lata neonatologii). Edukacja zakończona jest egzaminem – dopiero po jego zdaniu lekarz otrzymuje tytuł lekarza specjalisty neonatologa.
Neonatolodzy zajmują się dziećmi w wąskim przedziale wiekowym na ogół do ukończenia hospitalizacji małego pacjenta. Ich rola jest bardzo ważna, bowiem to oni pierwsi mogą wykryć nieprawidłowości i skierować dziecko na specjalistyczne leczenie, które im szybciej wdrożone, tym daje dziecku większe szanse. Również do lekarza neonatologa powinni wybrać się także rodzice, którzy już w domu zauważyli niepokojące ich objawy u maluszka.
Neonatolog – co robi na sali porodowej?
Jeśli w trakcie ciąży nie wykryto żadnych komplikacji i dziecko rodzi się zdrowe, to głównym zadaniem lekarza neonatologa jest ocena stanu zdrowia dziecka. Neonatolog przyznaje dziecku punkty w skali Apgar (ocenia czynność serca, oddychanie, napięcie mięśniowe, barwę skóry, reakcje na bodźce) oraz dokładnie bada maluszka. Zwraca uwagę na wszystkie odchylenia od normy i zaleca dalsze postępowanie medyczne, jeśli wykryje coś niepokojącego.
Co sprawdza neonatolog po porodzie:
- odruchy dziecka,
- wielkość ciemiączka,
- napięcie brzuszka, mięśni,
- ocenia ciągłości kręgosłupa,
- ruchy kończyn,
- bicie serca,
- ocenia obecność tętna w pachwinach,
- narządy płciowe,
- podniebienie oraz ruchy języka
Niezbędne badania, jeśli będzie potrzeba ich wykonania, zostaną zlecone jeszcze w szpitalu.
Neonatolog – jego obowiązki w przypadku chorego dziecka
Lekarz neonatolog zajmuje się dziećmi już w łonie matki. Razem z ginekologiem ustala bezpieczny sposób porodu, może także wdrożyć leczenie już na etapie życia płodowego. Neonatolodzy leczą:
- zakażenia u noworodków (zarówno wrodzone, jak i nabyte),
- noworodkową niedrożność jelit,
- perforacje jelit,
- zamartwicę urodzeniową,
- zaburzenia mózgowe,
- dysplazję oskrzelowo-płucną,
- retinopatię wcześniaków,
- żółtaczki noworodkowe,
- krwawienia śródczaszkowe,
- martwicze zapalenie jelit,
- wewnątrzmaciczne zahamowanie wzrostu płodu,
- krzywicę.
Zajmują się dziećmi z różnymi wadami genetycznymi i chorobami – opiekują się dzieckiem także w przypadku wykrycia u noworodka problemów z tarczycą. Do ich obowiązków należy także opieka nad wcześniakami. Zakres opieki sprawowanej przez neonatologa jest więc bardzo szeroki.
Neonatolog – gdzie przyjmuje?
Lekarze tej specjalizacji pracują w szpitalach oraz w poradniach neonatologicznych, przy czym szczególną uwagę należy zwrócić na stopień referencyjności szpitala, w którym ciężarna chce rodzić. Wiele kobiet wyczekując dziecka nie dopuszcza do siebie myśli, że coś może pójść nie tak i dziecko urodzi się przedwcześnie.
Szpital Ujastek – III stopień referencyjności
III poziom referencyjności oznacza, że zespół Oddziału Neonatologicznego w szpitalu Ujastek ma najwyższe umiejętności i kompetencje do prowadzenia najmniejszych wcześniaków i najtrudniejszych przypadków. Na oddziale przebywają noworodki przedwcześnie urodzone ze skrajnie niska masą urodzeniową (od kilkuset gram) oraz noworodki chore urodzone o czasie.
Oddział Neonatologiczny dysponuje 2 pododdziałami – Fizjologii Noworodka oraz Patologii i Intensywnej Terapii Noworodka (wyposażony w najlepszy sprzęt do intensywnej terapii dziecka). Jako jedyny w Małopolsce prowadzi także Bank Mleka Kobiecego.
Przeczytaj więcej o Banku Mleka – jedynym w Krakowie – TUTAJ
W naszym szpitalu zapewniamy opiekę dla zdrowych noworodków urodzonych w naszym szpitalu, dzieci urodzonych przed czasem oraz dzieci chorych. Po uzgodnieniu miejsca przyjmujemy także wcześniaki i dzieci chore urodzone w innych szpitalach.
Kiedy udać się z dzieckiem do neonatologa?
Do poradni neonatologicznej wymagane jest skierowanie. Rodzice, których niemowlę pozostawało w szpitalu pod opieką neonatologa, otrzymają takie skierowanie jeszcze w placówce. Natomiast pozostali rodzice powinni się udać po nie do pediatry lub lekarza rodzinnego.
Jakie są niepokojące objawy u noworodka? Rodzice powinni niezwłocznie skontaktować się z lekarzem neonatologiem lub pediatrą, jeśli zauważą:
- drgawki,
- zaburzenia oddychania,
- niski poziom aktywności (u noworodków jest on i tak mały, ale jeśli dziecko ciągle śpi, to należy to sprawdzić),
- problemy z wypróżnianiem (biegunki lub zaparcia),
- wymioty,
- częste ulewanie pokarmu,
- zmiany skórne oraz przedłużająca się żółtaczka,
- brak przyrostu masy ciała,
- spadek wagi,
- brak reakcji na bodźce,
- obrzęki,
- brak apetytu.
Co przygotować na wizytę u neonatologa w poradni?
Udając się do neonatologa należy mieć ze sobą niezbędne dokumenty – kartę ciąży, wypis ze szpitala oraz wszystkie ważne wyniki badań – np. USG bioderek, wyniki badań krwi, przebyte szczepienia. Należy także przygotować się z przebiegu ciąży – jeśli dochodziło do infekcji, to należy przypomnieć sobie do jakich, jeśli były podawane leki – trzeba wiedzieć jakie i w jakiej dawce.
Neonatolog podczas wizyty zbada dziecko, oceni jego rozwój psychofizyczny i w razie konieczności zleci odpowiednie badania, np. badanie krwi, USG jamy brzusznej czy USG przezciemiączkowe (pozwala ono ocenić ośrodkowy układ nerwowy i wykryć wady rozwojowe, niedotlenienie, guzy czy krwawienia).